Zawiadomienie o przystąpieniu do prac nad projektem Uchwały Sejmiku Województwa Wielkopolskiego w sprawie podziału Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości oraz utworzenia instytucji kultury pod nazwą Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 w Poznaniu (w organizacji)

Departament Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu przystępuje do prac nad projektem Uchwały Sejmiku Województwa Wielkopolskiego w sprawie podziału Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości oraz utworzenia instytucji kultury pod nazwą Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 w Poznaniu (w organizacji).

Zgodnie z treścią art. 18 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, organizator może dokonać połączenia instytucji kultury, w tym instytucji kultury prowadzących działalność w różnych formach, lub podziału instytucji kultury. Ponadto treść art. 20 ust. 2 wyżej wymienionej ustawy przewiduje, że podział instytucji kultury może również polegać na wyłączeniu z instytucji kultury wyodrębnionej jednostki lub jednostek organizacyjnych w celu włączenia ich do innej instytucji kultury lub utworzenia nowej instytucji kultury w oparciu o pracowników i mienie tej jednostki lub jednostek. Wówczas zasady przekazania składników majątkowych ujętych w bilansie wyłączonych jednostek określa organizator.

Sejmik Województwa Wielkopolskiego 15 lipca 2024 r. podjął uchwałę nr IV/83/24 w sprawie zamiaru i przyczyn podziału Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. Stosownie do treści § 2 tej uchwały, niezwłocznie po jej podjęciu (w trzecim tygodniu lipca 2024 r.) informacja o zamiarze i przyczynach podziału została podana do publicznej wiadomości. Pierwsze decyzje dotyczące zmiany struktury Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, polegające na wyłączeniu z tej instytucji kultury oddziału pn. Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII, celem włączenia tej jednostki do Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie, weszły w życie z dniem 1 stycznia 2025 r.

W treści § 1 ust. 1 pkt 3 wyżej wymienionej uchwały, jako jedno z trzech zamierzonych działań, wskazano wyłączenie z Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości oddziału pn. Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956, celem utworzenia nowej instytucji kultury, dla której organizatorem będzie Samorząd Województwa Wielkopolskiego. Ponadto w treści informacji o zamiarze i przyczynach podziału zasygnalizowano, że docelowo instytucja ta – zgodnie ze swą tematyką i oczekiwaniami społecznymi – będzie prowadzona przez Miasto Poznań.

Wyłączenie oddziału pn. Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 i utworzenie odrębnej instytucji kultury podparte jest oczekiwaniami społecznymi, które – ze względu na tematykę tej jednostki – wskazują na zasadność jej prowadzenia przez Miasto Poznań. Muzeum przybliża zwiedzającym historię tzw. Poznańskiego Czerwca, jak i szeroką tematykę wydarzeń rozgrywających się od 1945 r. do końca PRL-u. Zespół Muzeum prowadzi bardzo aktywną działalność edukacyjną – warsztaty, lekcje, spacery historyczne. Utrzymuje intensywny kontakt z kombatantami, wspiera ich i organizuje spotkania. Muzeum skupia się przede wszystkim na historii miejskiej, ściśle związanej z historią Poznania. Wraz z pomnikiem Poznańskiego Czerwca 1956 jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych wizytówek stolicy Wielkopolski.

Uchwałą nr 2683/2025 z dnia 6 listopada 2025 r. Zarząd Województwa Wielkopolskiego postanowił przeprowadzić konsultacje z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego dotyczące projektu Uchwały Sejmiku Województwa Wielkopolskiego w sprawie podziału Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości oraz utworzenia instytucji kultury pod nazwą Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 w Poznaniu (w organizacji). Po przeprowadzeniu konsultacji przedmiotowy projekt będzie przedłożony do akceptacji Zarządu Województwa Wielkopolskiego oraz do zaopiniowania przez Komisję Kultury Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, a następnie skierowany pod obrady radnych Województwa Wielkopolskiego na sesji Sejmiku Województwa Wielkopolskiego.